Dziecko z nadwagą? Jaka dieta dla najmłodszych?

Nadwaga nigdy nie jest korzystna, ani nawet obojętna dla organizmu. Banał, prawda? A jednak problem nadwagi i otyłości urósł w ostatnich latach do rozmiarów pandemii, stając się jednym z głównych problemów zdrowia publicznego na świecie. Niestety dotyczy to w coraz większej skali dzieci i młodzieży w Polsce. Niewinna nadwaga dodająca podobno brzdącowi uroku, może przerodzić się w problem, który zdeterminuje jego dalsze życie. Dlatego alarmujemy — nadwaga jest zawsze problemem wymagających opracowania i wdrożenia rozwiązań. Jako rodzice lub opiekunowie dziecka, jesteśmy odpowiedzialni za to, czy zbagatelizujemy problem i pozwolimy mu urosnąć.

Nadwaga lub otyłość u dziecka. Problem najwyższej wagi

Czy wiesz, że otyłość u dziecka może bezpośrednio przyczynić się do wywołania poważnych problemów zdrowotnych na dalszych etapach życia lub znacznie zwiększyć ryzyko ich wystąpienia?

Już nadwaga (nie wspominając o otyłości) zwiększa ryzyko wystąpienia w przyszłości takich chorób i dolegliwości jak m.in.:

  • nadciśnienie tętnicze,
  • cukrzyca typu 2,
  • miażdżyca,
  • dysfunkcje układu kostnego,
  • stłuszczenie wątroby.

Oprócz dolegliwości zdrowotnych, dziecko z nadwagą narażone jest na bolesne komentarze ze strony rówieśników (nie tylko). Wystarczy czasem jedno zdanie, rzucone mimochodem w stronę małego człowieka, by zasiać w nim ziarno wątpliwości o swojej wartości, które w przyszłości może wyrosnąć do rangi zaburzeń odżywiania na tle psychicznym.

Jaka dieta dla najmłodszych?

Jeśli wyniki analizy BMI wskazują, że Twoje dziecko jest otyłe — najlepiej udaj się do specjalisty, który ustali odpowiednią do wieku i etapu rozwoju organizmu dziecka dietę. Postępowanie dietetyczne dla 3-latka będzie zapewne zupełnie inne niż dla 8-latka, czy nastolatka, nie wspominając o osobach dorosłych. Jeśli więc Ty lub ktoś Ci bliski stosował niedawno efektywną dietę odchudzającą — absolutnie nie realizuj jej u dziecka. Pamiętaj, że na etapie rozwoju, występuje inne zapotrzebowanie na składniki odżywcze i ich proporcje niż u dorosłych.

Jeśli jednak Twoje dziecko ma nadwagę, z którą chcesz poradzić sobie sama/sam (bez udziału specjalisty żywienia), pamiętaj o 3 zasadach:

  1. W przypadku dzieci, w pierwszej kolejności należy zmniejszać kaloryczność posiłków, a niekoniecznie ich ilość. Zdrowa dieta zakłada co najmniej 4 posiłki dziennie.
  2. Postaw na warzywa i zmień sposób przyrządzania dań — zrezygnuj ze smażenia na rzecz duszenia, gotowania, czy grillowania.
  3. Ruch — Twoje dziecko zawsze chciało tańczyć hip-hop? A może marzyło o czarnym pasie karate? To świetny moment, by zapisać je na zajęcia ruchowe. Nie masz takiej możliwości? Spacery i jazda na rowerze, to też formy aktywności fizycznej.

Ja pomóc dziecku zrzucić zbędne kilogramy?

Zadbaj o to, by dziecko nie czuło się wykluczane lub traktowane inaczej od pozostałych domowników. Jeśli jedząc sałatkę z brokuła, będzie miało w zasięgu wzroku talerz z frytkami i smażonym mięsem — obudzi się w nim frustracja. Jakie proponujemy rozwiązanie? Zmodyfikuj dietę całej rodziny — na pewno nikomu nie zaszkodzą nieco częściej serwowane warzywa, a rezygnacja ze smażenia na rzecz innego rodzaju obróbki cieplnej choćby mięsa — każdemu wyjdzie na zdrowie.

Pamiętaj, by nie krytykować dziecka za jego wagę, czy wygląd. Nie dość, że w dużej mierze to Twoja odpowiedzialność (jako opiekuna lub rodzica), to jeszcze wciąż rozwijająca się psychika dziecka odbierze komunikaty, które mogą pozostać z nim na lata. A przecież nie chcesz, żeby Twoja pociecha miała obniżoną samoocenę i wkraczała w dorastanie z taki obciążeniem. Samoakceptacja warunkuje jakość życia — nie zapominaj o tym.

Wykaż się sprytem i kreatywnością!

Nie jest dobrym pomysłem, by nagle zupełnie zaprzestać słodzenia herbaty lub zakazać picia soków. Jak więc ograniczyć cukier w diecie dziecka? Biały cukier dodawany do gorących napojów zastąp zdrowszą stewią albo ksylitolem. Spróbuj też przyrządzić napoje z miodem — pamiętaj jednak, że jego cenne właściwości są niwelowane przez wrzątek (choć nadal pozostaje smaczny i słodki). Poza tym, czy wiesz, jak pyszne potrafią być ciasta dietetyczne? Internet pełen jest świetnych przepisów na zdrowe, niskokaloryczne smakołyki — idealne w ramach np. weekendowych łakoci.

Pomysł na wspólne przyrządzanie np. sałatki może się okazać nie tylko pożyteczny w realizacji postępowania dietetycznego, ale może też stanowić edukacyjną i po prostu przyjemną czynność utrzymującą więzi.

Czasem, by ograniczyć ilość spożywanego pokarmu bez ryzyka wywołania frustracji i buntu dziecka, wystarczy… zmienić talerze na mniejsze. Dziecko nadal dostanie pełny talerz ulubionej zupy, choć w rzeczywistości będzie jej mniej. Oczywiście, niepodważalnie kluczowe jest to, co ląduje na talerzu. Jednak to proste rozwiązanie ze zmianą zastawy stołowej, może okazać się pomocne.